Naukowe bazy danych – czym są i jak z nich korzystać?
Studenci i początkujący badacze często gubią się próbując znaleźć źródła do swoich badań i dysertacji. Z pomocą przychodzą im zdigitalizowane bazy danych, dzięki którym zyskują dostęp do skarbnicy wiedzy na różne specjalistyczne tematy. Zanim jednak zaczną poruszać się swobodnie w ich meandrach, muszą nauczyć się, czym są i jak z nich korzystać.
Co to są naukowe bazy danych i jak zdobyć do nich dostęp?
Naukowe bazy danych są to wyszukiwarki umożliwiające dostęp często nawet do milionów artykułów ze specjalistycznych czasopism z różnych dziedzin. Korzystanie z nich jest płatne, ale udostępniane jest studentom i naukowcom przez uczelnie i instytucje. Uzyskanie dostępu jest możliwe również poprzez połączenie VPN z komputerów prywatnych.
Przeczytaj również: Slogan reklamowy – jak powinien powstawać
Dlaczego warto używać wyszukiwarek baz naukowych zamiast internetu?
Z kilku ważnych powodów treści pojawiające się w wyszukiwarkach naukowych mają przewagę nad internetowymi:
- są sprawdzone pod kątem ich wiarygodności i trafności, podczas gdy internetowe mogą być wprowadzające w błąd i tendencyjne;
- są „stabilne” podczas gdy te drugie często pojawiają się i znikają;
- są uporządkowane w przeciwieństwie do tych pochodzących z internetu, który zawiera morze chaotycznych i nieusystematyzowanych danych.
Jak korzystać z naukowych baz danych?
- Znajdź bazę konkretnie powiązaną z twoim tematem, jeśli nie wiesz od czego zacząć, skorzystaj z największych baz takich jak ProQuest czy EBSCO.
- Formułując swoje wyszukiwanie staraj się być jak najbardziej konkretny i zawęź wyszukiwanie do najważniejszych słów kluczowych W przeciwieństwie do Google, wyszukiwarki naukowe nie przyjmują całych zdań czy rozbudowanych opisów.
- W razie konieczności poszerzaj stopniowo pole wyszukiwania, używając synonimów, różnych form gramatycznych, a nawet wpisując słowa mniej ściśle związane z tematem.
- Używaj różnych funkcji oferowanych przez wyszukiwarkę, spójrz na related articles (powiązane artykuły), similar academic resources (podobne źródła akademickie czy listę references.
- Zastosuj operatory, czyli słówka, które wpisujesz pomiędzy wyszukiwane słowa kluczowe, takie jak AND, OR, NOT (i, lub, nie). AND pozwala na wyszukanie jednocześnie dwóch terminów, OR jest stosowany w przypadku użycia synonimów, natomiast NOT wpisujemy, gdy chcemy wyszukać słowo, jednocześnie wykluczając inne.
Przykłady znanych wyszukiwarek naukowych: Google Scholar, Scopus, EBSCO
Poniżej opis trzech wybranych popularnych naukowych baz danych.
Google Scholar
Najpopularniejsza i najczęściej używana wyszukiwarka, pozwala przeszukać wiele źródeł z różnych dyscyplin: publikacje recenzowane naukowo, rozprawy, książki, abstrakty, artykuły wydawnictw akademickich. Wyniki porządkuje od najbardziej wartościowych pod względem rangi autora, źródła, treści publikacji i ilości cytowań.
Scopus
Ważne źródło wiedzy o publikacjach naukowych w Polsce, korzystanie z bazy możliwe jest na zasadach komercyjnych, ale polskie uczelnie korzystają z niej bezpłatnie na mocy licencji krajowej.
EBSCO
Jest może mniej popularna i trudniej dostępna niż Google Scholar, dociera też do mniejszej liczby źródeł. Jednocześnie jest jednak bardziej sprawdzona, ponieważ udostępnia tylko publikacje naukowe w przeciwieństwie do Google Scholar, gdzie część artykułów jest popularnonaukowa i niekoniecznie spełnia to wymaganie.
Naukowe bazy danych – klucz do świata nauki
Naukowe bazy danych to kopalnie wiedzy, dzięki którym możemy zyskać dostęp do artykułów z całego świata. Korzystanie z nich podczas pisania prac akademickich i naukowych jest absolutną koniecznością. Posługiwanie się tymi wyspecjalizowanymi bazami może wydać na początku skomplikowane, ale po krótkim czasie stanie się z pewnością bardziej intuicyjne. Dlatego warto poświęcić czas, aby zaznajomić się z ich działaniem i zacząć swobodnie z nich korzystać.
Autor tekstu: Magdalena Wiśniewska